31 oktober 2005

Chappism

Engeland heeft zo zijn nadelen - het feit dat het vol Engelsen zit bijvoorbeeld, het lijkt er verdorie Amsterdam wel - maar over de gehele linie ben ik stiekum best anglofiel. Engelands nieuwste rage heeft in elk geval mijn hart gestolen: ik heb het natuurlijk over chappism.

Eerst even wat context: als je van ongeveer mijn leeftijd bent, en geestelijk in staat om tenminste één boek per jaar te lezen, dan kan het bestaan van No Logo niet aan je voorbij zijn gegaan. Voor de rest: het is een boek over de opkomst van een globale cultuur, gestuurd door grote bedrijven en gesymboliseerd door hun logo's.

Het boek is inmiddels al weer een paar jaar uit. Iedereen heeft het gelezen, men dronk een glas, deed een plas en alles bleef zoals het was. Er wordt nog braaf gedemonstreerd tegen de Wereldbank en sweatshops, maar net als voor de publicatie van het boek blijft het vooral een aangelegenheid van okselharige GroenLinks-stemmers en vies kraakvolk.

Dat hoeft echter niet zo te zijn. Ook normale mensen voelen zich soms wat ongemakkelijk als de winkels in de buurt één voor één failliet gaan, alles er hetzelfde uit gaat zien en je continu bestoken wordt met reclame. Vergeet ongewassen piercingverzamelaars uit Nederlandse kraakpanden, vergeet Franse links-intellectuelen die met getekende snorren denken iets uit te maken tegen reclameposters, uit gidsland Engeland komen de Chaps!

Gekleed in onberispelijk driedelig pak grijpen de heren, en de dames, de zogenaamde Chapettes, terug op Engelands rijke traditie van manieren, zeden en goede smaak. Met poederdoos en monocle gaan zij de plaatselijke Gap binnen, alwaar zij hun hoed afnemen en vragen naar de meestersnijder, voor een pak op maat. Personeel bij de Burger King dat komt vragen of de pijp misschien uitkan, krijgt als tegenwerping dat een heer van stand toch zeker kedgeree en devilled kidneys mag verwachten. Internetcafeetjes die adverteren met 'chatruimtes' krijgen bezoek van de heren in tweed, die daar een gesprek met de bezoekers aan proberen te gaan.

Zelf ben ik, helaas, te plat en volks om ooit een ware chap te zijn. Ik kan me echter volledig identificeren met de drang tot tegenwicht die de beweging aanstuurt. Misschien is het inderdaad tijd voor minder eenheidsworst en meer klasse, minder TMF/BreeZah-bloot en meer manieren. Minder over verkrachting sissende hangjeugd in onze winkelcentra, en meer demonstratieve acties van Chaps. "Soms gaan we met groepen uit naar drukke winkelcentra om daar onze hoed af te nemen voor passerende dames", vertelde een leider van de beweging aan een tijdschrift dat ik onder ogen kreeg, "natuurlijk hebben wij altijd een dokter bij ons die vlugzout kan verstrekken, want vrouwen zijn zoveel elegantie niet meer gewend."

Ik neem mijn hoed voor ze af.

Peter

Ik zal het eerlijk toegeven: ik had verwacht dat Peter R. de Vries een soort tweede Geert Wilders zou worden, en dat ik vandaag een lekker luie column kon schrijven over de stomme ideeën van Nederlands bekendste bromsnor. Maar helaas, vriend Peter heeft over zijn verklaring (pdf) nagedacht.

Wat niet wil zeggen dat ik de posters al heb besteld, want praatjes vullen geen gaatjes. Peter R. kan best een program hebben dat me aanspreekt, maar dat heeft D66 ook.

Over de plannen van de PRDV mag zijn nagedacht, de inleiding van de proclamatie kan samengevat worden als een simplistisch: “Politici zijn tuig en ik zal het allemaal beter doen”. Achterkamertjespolitiek, hypocrisie, veel theorie en weinig praktijk, enfin, dat kennen we allemaal. Dat De Vries zich een man van de praktijk noemt lijkt me schromelijk overdreven, want al met al is de man alleen nog maar rechercheur en persmuskiet geweest. Da’s een vrij beperkte praktijk.

Maar goed, de ideeën die volgen zijn, afgezien van de paar obligate met-de-vuist-op-tafel-punten, zo gek nog niet. Er zitten er een paar tussen waar ik tegen ben: een gekozen burgemeester, een gekozen premier, het kwartje van Kok terug (al zou je dat rotkwartje inmiddels bijna gaan teruggeven om maar van het gezeik af te zijn). En met een aantal punten ben ik het roerend eens: het referendum, het burgerinitiatief en een grondwet zonder Koning.

Ik bewonder het doorzettingsvermogen van Jan Nagel, die met Leefbaar Peter een nieuwe veranderingspartij heeft met een programma waar in elk geval over is nagedacht. En het mag hem best een keertje meezitten, nadat zijn partij na Pim in zo’n diep dal geraakt was dat zelfs Emile Ratelband een serieuze kandidaat voor het lijsttrekkerschap was. Dat gun je niemand.

Maar om Jan een plezier te doen, moet ik stemmen op Peter. Zelfs als de man niet onlangs een grote egotrip van Parijs naar Dakar had gemaakt, zou ik daar de nodige moeite mee hebben gehad. Ik stem dan eigenlijk net zo lief op die andere Jan. Dan stuur ik Nagel wel een aardig kaartje.

Care drain

Veel ondernemers staan onder druk van lagelonenlanden waar ook nog eens minder arbo- en milieuregels gelden. Op de langere termijn zullen de lonen ongetwijfeld dichterbij elkaar komen, maar met één miljard Chinezen is dat voorlopig wishful thinking. De meeste consumenten kan het weinig schelen. Liever goedkoop dan verantwoord, al weten we best dat aan goedkope producten een hoog prijskaartje hangt van milieuvervuiling en kinderarbeid.

Kijk ook eens naar de gevolgen van economische ongelijkheid op het gezinsleden, adviseert columniste Madeleine Bunting van The Guardian (in Vrij Nederland). Zo verrichten vrouwen in ontwikkelingslanden steeds meer betaald werk. Bovendien trekken ze daarvoor steeds vaker van het platteland naar de stad. Volgens Heymann verstoort dit de eeuwenoude tradities in de opvoeding. Vooral de gewoonte dat een moeder haar kinderen bij zich hield tijdens werk in huis of op het land en de hulp van familie.

Werken en kinderen kunnen we hier toch ook combineren, zul je zeggen. Ja, maar wij hebben het hier toch allemaal net iets beter geregeld. Bovendien ligt in ontwikkelingslanden het aantal kinderen en bejaarden in vergelijking met werkenden (nog) vijftig procent hoger dan bij ons. Ook de ziektecijfers (aids!) zijn fors hoger. Verder zie je, heel wrang, dat steeds meer jonge vrouwen uit ontwikkelingslanden hier kinderen, zieken en bejaarden komen verzorgen.

De Amerikaanse Arlie Russell Hochschild noemt dat care drain: mondiale ongelijkheid in de zorg. Voor het eerst in de geschiedenis is de helft van alle migranten vrouw. Hun gemiddelde leeftijd is 29 jaar en meestal migreren ze noodgedwongen om geld te verdienen voor hun eigen gezin. Dat mama dus bijna nooit meer ziet. Hochschild laat in haar boek directeuren van kinderdagverblijven aan het woord, evenals Amerikaanse moeders. Beide vinden dat de migrantenopvoeders rustiger en geduldiger zijn. Niet zoals die drukbezette ouders die alleen maar bezig zijn met de talenten van hun kinderen.

Zie hier het resultaat van een mondiale economie: economische ongelijkheid én ongelijkheid in de zorg. Het Westen is de vaardigheden om te zorgen al bijna verleerd. Wat doen we als de veilige haven van het gezin mondiaal verlaten is?

27 oktober 2005

Flock

Het is nog niet helemaal tot de mainstream doorgedrongen, maar dat zal niet lang meer duren. Na de podcast (een buzzword dat zo hip is dat hele volksstammen vergeten lijken te zijn dat het echt alleen maar een synoniem is voor iets dat al tien jaar bestaat) en sites als Friendster (hoe zou het daar mee gaan?) heeft straks iedereen het over Flock.

Flock is Firefox, maar met allemaal dingeltjes en dangeltjes die het web interactiever moeten maken. Tooltjes om te bloggen, plugins voor Flickr (die niet in het rijtje hierboven staat omdat het een blijvertje is), de mogelijkheid om alles met RSS-feeds te doen waar je maar van kunt dromen, en nog veel meer. Volgens de kenners is Flock het begin van het Web 2.0.

Wat is het Web 2.0? Het is het web dat we nu kennen, maar dan hetzelfde. Het Web 2.0 staat tot het Web 1.0 als podcast staat tot mp3-tje. Het is een nieuw woord (in dit geval zelfs alleen maar een ander versienummer) voor iets dat al bestaat en dat op de één of andere manier is gaan rondzingen. Flock is Firefox, maar dan inclusief allerlei functies die voor Firefoxgebruikers alleen maar beschikbaar zijn in de vorm van (gratis te downloaden) extensies. Waarom er zoveel mensen zijn die het dus beter vinden dan Firefox is me een raadsel.

Of eigenlijk ook niet, want de mensen die zo laaiend enthousiast zijn over het Web 2.0 zijn maatjes van vrienden van kennissen van de mensen die er mee bezig zijn. De nonnovatie wordt gedragen door een incrowd van internetgoeroes en cybergeeks, die blijkbaar niet inzien dat Internet voortdurend verandert. Net als het Internet van gisteren en dat van morgen is het Internet van nu een momentopname, zelfs als je het een nieuw versienummer geeft.

Het Web 2.0 lijkt in nog een opzicht veel op z’n tweelingbroertje Web: het wordt beschreven in een vreemd soort communicatiemanagementtaaltje waar normale mensen glazige ogen van krijgen. Zo begon het Internet ook. En als Web 2.0 niet snel vergeten wordt (wat ik hoop) zal het ook een tweede zeepbel worden.

26 oktober 2005

Leidse regen

Sinds deze week ben ik werkzaam in het charmante grachten- en studentendorpje Leiden. Het ontbeert een Hoog Catherijne en een plaatselijke FC met bijbehorende aanhang, dus qua eerste indruk scoort het hoge ogen. Leiden is echter als een goedkope hoer: als je er langs loopt ziet het er allemaal best aardig uit, maar zodra je haar wat beter leert kennen vallen de eerste mankementen al op.

Ik heb, sinds ik in Leiden werk, een nieuw doel in mijn leven. Ik ga uitzoeken wie er verantwoordelijk is voor de bewegwijzering op het universiteitsterrein. Deze persoon - ik zie een chagrijnige, autoverslaafde ambtenaar met dikke plukken neushaar voor me - drop ik ergens op de Veluwse heide, tijdens een wind- en regenbui. Ervoor zorgen dat de mensen die hij tegenkomt geen idee hebben hoe je van de heide afkomt zal misschien moeilijk worden, maar misschien dat de Veluwnaren een brok van sympathie voor mij zullen voelen en het spel meespelen.

Voor wie ooit op de Leidse campus achter het station moet zijn heb ik de volgende tips. Het Gorlaeus-gebouw bevindt zich op Einsteinlaan 55. Negeer het bordje dat je vertelt dat Einsteinlaan 3-109 rechtsaf liggen - je moet precies de andere kant op. De mensen aan de rechterkant werken niet bij de universiteit, hebben geen idee hoe de straat waaraan hun bedrijf ligt heet, en sturen je met plezier een nog verkeerdere kant op. Vraag aan hen niet de weg.

Rechtsaf dus. Merk op dat er een bordje staat met de text 'Niels Bohrweg", dat je rechtdoor stuurt. Als je je daaraan houdt, beland je ergens achterop een open liggend bedrijfsterrein waar, andermaal, niemand je kan vertellen waar de Niels Bohrweg is. Je bent die weg gepasseerd, en je zou dat zeker hebben gezien, als er maar een straatnaambordje hing.

Tot nu toe ben ik twee keer in de bèta-hoek geweest, en twee keer gruwelijk verdwaald. Twee keer zeiknatgeregend, en twee keer gesterkt in het vaag ergens hangende verhaal dat Leiden de domste gemeente van Nederland is. Hoog Catherijne is misschien lelijk, maar de richtingbordjes kloppen tenminste.

25 oktober 2005

Pecunia

Soms is het om moedeloos van te worden: je kleren deugen niet omdat ze onder erbarmelijke omstandigheden zijn gemaakt door kleine kinderhandjes, je shampoo deugt niet omdat het getest is op konijnenoogjes en je vlees deugt niet omdat beesten in de bio-industrie worden doodgemarteld. Even nadenken over al het leed dat je indirect veroorzaakt, en je hebt de rest van de dag weltschmerz.

En nu blijkt geld ook nog eens niet te deugen. Want onze mooie euro’s worden gemaakt van katoen, en de westerlingen en Chinezen vinden het nodig hun eigen katoenboeren flinke subsidies te geven. Om te voorkomen dat keuterboertjes in ontwikkelingslanden onze jongens van de markt drukken, krijgen westerse en Chinese boeren een flink deel van hun katoen terug in de vorm van knisperende eurobiljetten.

Je kunt ervoor kiezen om broeken te kopen van Kuyichi, shampoo aan te schaffen bij de Body Shop en je hamlappen bij de biologische slager te halen. Mooie alternatieven voor mensen die willen proberen hun bijdrage aan de algehele malaise in de wereld te verkleinen.

Maar waar staan de Max Havelaar-pinautomaten? Bij welke bank kan ik eerlijke euro’s kopen? Hoe kom ik aan geld dat gemaakt is van katoen waarvoor een redelijke prijs is betaald?

Ik zou kunnen besluiten helemaal niet meer met contant geld te gaan betalen, maar daar schieten de keuterboertjes niks mee op. De banken daarentegen zouden er ontzettend blij mee zijn, en dat gun ik ze niet. Ik wil gewoon door elke dag tien euro uit de pinautomaat te halen de Derde Wereldboertjes helpen en tegelijkertijd m’n bank pesten.

En met een beetje mazzel gaat dat er van komen, want een aantal organisaties heeft een weddenschap gesloten met Gerrit Zalm: als zij tienduizend “eerlijke euro’s” weten te verkopen, worden de Nederlandse euro’s voortaan van eerlijk katoen gemaakt. Ik heb m’n stukje eerlijkheid vandaag thuisgestuurd gekregen, en ik zal niet liegen: je hoeft het niet te doen om iets moois te hebben voor aan de muur. Maar ik kan voortaan met een gerust geweten de banken het bloed onder de nagels vandaan halen, en dat is ook wat waard.

24 oktober 2005

Het nut van het boek

Het grote gevaar van internet is niet dat we dommer worden, maar dat we voortdurend gecontroleerd worden. Toch hebben zelfbenoemde intellectuelen meer moeite met het eerste (voor)oordeel. Alle vermenging van hoog en laag ten spijt, boeken lezen is nog altijd zeer cultureel verantwoord. Internet hoort bij de zapcultuur van computerspelletjes en vluchtige blaadjes als Spits en Metro. Heel populair, maar niet echt iets om je mee te onderscheiden van de massa.

Misschien dat veel cultuurminnaars daarom zo verontwaardigd zijn dat steeds meer mensen openlijk toegeven nooit een boek te lezen. Ontlezing ligt op de loer. Nam in 1980 nog 48 procent van de bevolking geregeld een boek ter hand, in 2000 was dit percentage gedaald tot 31, berekende het SCP. We lezen al geen kranten meer, tijdschriften zijn verworden tot plaatjesboeken (een tij dat Vrij Nederland drastisch probeert te keren door minder informatie in langere teksten te verwerken) en kwaliteitsboeken liggen in een mum van tijd bij De Slegte.

Maar welke culturele en sociale gevolgen zijn er nu eigenlijk? Een boek verrijkt onze geest, heet het. Je leert je in anderen inleven en doet nieuwe inzichten op. Als boekenwurm kan ik me niet voorstellen dat het bij anderen niet zo werkt. Bovendien heb ik ervoor geleerd en ben ik aanhanger van een fenomenologische benadering van literatuur. Voor wie nu wil afhaken even kort: ik denk dat literatuur ons helpt het betekenisverschil te overbruggen tussen ons beeld van de werkelijkheid en de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet.

Maar ik voel me nooit geroepen om de noodklok te luiden. Ik zie genoeg lezers om me heen, al kiezen zij misschien andere boeken dan ik. Ik voel ook wel iets voor de (ironische) benadering van Steven Johnson. In Everything Bad Is Good for You stelt hij dat lezen juist 'tragically isolating’ is en de passiviteit bevordert. Een lezer krijgt een bepaalde verhaallijn opgedrongen, waardoor hij zijn verbeeldingskracht niet meer hoeft te gebruiken en zich uitlevert aan de wil van de schrijver.

Die visie komt zonder ironie terug in het proefschrift van filosoof Jan-Hendrik Bakker, Tijd van lezen. Hij constateert dat de schriftcultuur steeds meer terrein verliest aan een digitale cultuur. Geen reden tot treurnis! Volgens Bakker zijn de doemscenario’s van boekenminnaars gebaseerd op een overwaardering van oude vormen en een angst voor het nieuwe. “Ook in het cybertijdperk is er volop ruimte voor literaire verbeelding. Omdat de interactiviteit op internet prikkelt tot participatie, kenmerkt een digitale cultuur zich juist door een grote vitaliteit.”

Moet ik toch eens wat vaker op het net gaan lezen, als boekenwurm.

21 oktober 2005

Testbeeld Ab

Het is moeilijk om Ab Osterhaus aan te vallen. De viroloog weet namelijk echt zijn shit wel, hij is terecht onderscheiden met medailles, beurzen en wetenschappelijke prijzen. Op de één of andere manier weet de man altijd een verschrikkelijke weerzin bij mij op te roepen. Het is niet die enge fascistenkop, want daar kun je tegenwoordig best minister mee worden.

Het is niet dat ik ooit een persbericht onder ogen kreeg dat ging over onderzoek van ‘de groep van Osterhaus’, terwijl bij navraag Ab geen reet met de research te maken had gehad. Dat is de gangbare praktijk aan universiteiten wereldwijd.

Het is vooral het feit dat die man zo’n beetje het testbeeld is geworden van de Nederlandse media. Televisie, kranten en bladen hebben hun wetenschapsredacties ingekrompen of er nooit een gehad, en de ploeg die achterblijft belt bij elk hoestje of kuchje in de wereld als een trouwe Pavlov-hond naar Rotterdam: of meneer Osterhaus misschien zo goed wil zijn om het één en ander te duiden?

Nadat bleek dat we toch niet allemaal doodgingen aan de sars, is vogelpest alweer een tijdje de ziekte waar we allemaal aan kunnen verrekken. Als er in Macedonië een paar kalkoenen doodgaan, is dat groot nieuws, en wordt Ab weer uit zijn lab geplukt. In het gezaghebbende wetenschappelijke blad METRO stelde hij dat er dringend gezocht moet worden naar een vaccin tegen de ziekte, en dat er tot die tijd bakken met antivirale middelen ingeslagen moeten worden.

Die Ab. Dat zoeken naar een vaccin gaat natuurlijk uitbesteed worden aan het beste virologische laboratorium van Nederland: het lab van Ab. Dat het hier gaat om een ziekte die het afgelopen jaar welgeteld 1 (één ) slachtoffer eiste - Edit: foutje van mij, moet zijn: 29. Zie verder de comments -, ach. Het hele probleem met vogelpest is dat het kàn muteren tot een besmettelijke ziekte voor mensen. Maar dat is het nu niet: Ab gaat een vaccin zoeken voor een ziekte die niet bestaat: daar kan je natuurlijk jarenlang subsidie over trekken.Als hij nou gewoon geld vraagt voor zijn media-optredens, dan heeft hij die subsidie toch niet meer nodig.


Wat ik hoop: dat de paniekzaaiers dit keer wèl groot gelijk krijgen: een wereldwijde pandemie van vogelgriep-die-mensengriep-is-geworden. Een tweede Spaanse griep zal het wel niet worden – we zijn hygiënisch een stuk verder en hebben al tijden geen wereldoorlog meer gehad. Maar wereldwijd een paar miljoen doden, dat kan best. Druppel op een gloeiende plaat, zelfs. Zou het niet ironisch zijn als Ab één van die miljoenen mensen was?

20 oktober 2005

RFID

Radio Frequency Identification (RFID) is geen nieuwe technologie. Allerminst. Al sinds de Tweede Wereldoorlog worden radiogolven gebruikt voor het identificeren van objecten. Bij de introductie van de radar moest je tenslotte vijandelijke vliegtuigen onderscheiden van de eigen vliegtuigen. Daar werd toen al een chip voor gebruikt die een signaal uitzendt met de identificatiecode van dat ene vliegtuig. Een kleine tien jaar geleden zagen distributiebedrijven hun kans, want scannen van goederen kan compleet automatisch. Geen menselijk omkijken meer naar.

Langzaam maar zeker ontdekt nu ook de industrie RFID. In de keten (van materiaalleverancier tot consument) wordt immers steeds nauwer samengewerkt. Eindproducenten laten de productie zoveel mogelijk over aan hun toeleveranciers, maar willen dan wel inzicht in het productieproces. En het zou natuurlijk handig zijn als veranderde wensen van veeleisende klanten niet meteen de hele productieplanning in de war schoppen.

Een ondernemer die dat al snel inzag, is Jan Collewijn van Metaal Plus. Hij gelooft niet zo in ieder voor zich om de hoogste winst te halen. Hij zoekt nadrukkelijk naar manieren om het product zo snel mogelijk bij de afnemer te krijgen. Dat er fabrieken zijn die in het productieproces nog enkele seconden proberen te winnen om vervolgens duizenden euro’s te verspillen vanwege een inefficiënte ketenlogistiek, is hem een doorn in het oog.

Volgens Collewijn wil de klant altijd iets waar jij op dat moment niet mee bezig bent. Wat is er logischer dan hem zelf het productieproces te laten bepalen? Want met RFID kun je maatwerk leveren in serieproductie. Een consument bestelt bijvoorbeeld een groene heftruck met achttien gaatjes in het dak die hij over een week wil hebben. Tot op het allerlaatste moment kan Mitsubishi de digitale werkopdracht van Metaal Plus aanpassen. Het product bepaalt vervolgens zelf welke bewerkingen het moet ondergaan. Programmeren van machines is niet meer nodig.

Het is overigens niet zo dat medewerkers werkloos toekijken hoe de robots hun werk doen. ISO-controles gebeuren (verplicht) handmatig en natuurlijk moeten zij afwijkingen tussen de digitale planning en de werkelijke productietijd oplossen. In de toekomst zouden productiebedrijven afwijkingen ook meteen aan de materiaalleverancier kunnen doorgeven. Voor Metaal Plus, dat per opdracht circa 24 ton staal verbruikt, geen overbodige luxe.

Waarom RFID niet al lang en breed wordt toegepast, is vooral een kostenplaatje. En als het om geld gaat, komt de overheid om de hoek kijken. Daarom is er binnenkort een RFID-demonstratie in de Tweede Kamer. Heel vaak roepen ambtenaren dat de Nederlandse industrie niet innovatief is. Dat is echt onzin. Maar wat wij missen in Nederland zijn early adaptors. Die kan de overheid best een steuntje in de rug geven.

19 oktober 2005

Saddam berecht

Vrijwel zeker heeft de meerderheid van de Irakese bevolking zondag voor de nieuwe Grondwet gestemd. Het lag voor de hand dat de opstandige Soennieten, eerst met een minderheid aan de macht, massaal tegen zouden stemmen. Dat is in twee provincies met veel soennieten ook gebeurd. Maar in twee andere provincies zijn de soennieten de onrust blijkbaar moe en stemden overwegend vóór. Het is hopelijk een voorzichtig begin van herstel in Irak.

Wat daaraan ook kan bijdragen is het proces tegen Saddam Hoessein dat vandaag begint. Hij maakt geen schijn van kans. Hij wordt vrijwel zeker ter dood veroordeeld voor de executie van achtduizend Koerden in 1983. In die zaak is er het meeste bewijs tegen hem gevonden. De vergassing van Koerden begin jaren tachtig, de invasie van Koeweit in 1990, de aanval met chemische wapens op Halabja en het neerslaan van de zuidelijke sjiieten in 1991 blijven in dit proces (nog) buiten beeld.

Behalve soennieten betwijfelen mensenrechtenorganisaties of dit een eerlijk proces is. Het Irakese Speciale Tribunaal zou internationale verdragen overtreden. En voormalig Amerikaans minister van justitie en lid van Saddam’s verdediging Ramsey Clark moppert dat zijn cliënt niet zelf een advocaat mocht kiezen. Dat was ook bijna onmogelijk! Alleen al uit Jordanië kwam een legertje van zesduizend advocaten! In totaal stonden 2500 juristen te dringen om Saddam te verdedigen. De familie van Saddam heeft uiteindelijk gekozen voor Khalil al-Doelaimi. Lijkt mij niet nadelig voor Hoessein.

De tegenstand tegen het Tribunaal is funest voor de Amerikanen. Zij willen een voorbeeldig proces om het beeld van de rechtvaardige bevrijders in ere te herstellen. Daar is het na alle opstanden, niet-werkende oliebronnen en ziekenhuizen zonder elektriciteit, slecht mee gesteld. Bovendien zou Saddam in de gevangenis zijn begonnen aan zijn memoires. Hij zal daarin ongetwijfeld ook een boekje opendoen over de hulp van het Westen aan Irak tijdens de oorlog tegen Iran.

Ook voor de rust in de V.S. moet het proces goed verlopen. Er protesteren nu zelfs oma’s tegen de situatie in Irak. Deze raging nannies, zoals ze zichzelf noemen, willen hun kleinkinderen terug. Beetje lachwekkend was het wel: verontwaardigd slaan met wandelstokken en politieagenten die deze oudjes bezorgd de handboeien omdoen. Maar ze hebben gelijk: het wordt tijd dat de situatie in Irak daadwerkelijk verbetert. Ik was tegen de inval in Irak. Nu vestig ik mijn hoop op de acceptatie van de nieuwe Grondwet en het proces tegen Hoessein.

18 oktober 2005

Jeugdzonden

Nederland mag dan grenzen aan Duitsland en België, cultureel gezien staan we met onze neuzen veel meer naar het Westen. Britse humor is leuk en Belgenhumor is flauw, van de vernieuwingen in de Duitse keuken weten we niks maar Jamie Oliver is een schatje, en net als Tony Blair vallen we Irak aan als Amerika daar om vraagt.

Alle reden dus, om ons te verbazen over de gang van zaken rond het kiezen van een nieuwe lijsttrekker voor de Conservative Party. Grote favoriet was de vlotte (nou ja, voor een rechtse Engelsman) David Cameron, totdat men vragen ging stellen over zijn drugsverleden. Wilde hij het niet over hebben.

Gelijk had 'ie: supermodel Kate Moss werd genadeloos afgeserveerd door haar opdrachtgevers toen ze bekende wel eens een lijntje coke weg te zetten. In de VS kan je president worden als je drugs hebt gebruikt, in Engeland mag iemand die mooi en snel en wild er nog niet eens aan. Waarom zou je supermodel willen worden als je niet eens een je neusgaten mag schuren af en toe?

Persoonlijk zou ik het eerder zorgwekkend vinden als een politicus géén drugs heeft gebruikt. Van Balkenende kan ik me nog voorstellen dat hij nooit jong is geweest, maar Wouter Bos? Lekker met zijn collega's van Shell na afloop van een drukke werkdag even een snuifdoos halen bij Yab Yum - kan niet anders.

Maar goed, Engeland dus. De meeste Engelsen interesseert het geen hol, maar zij mogen niet meestemmen over de lijsttrekker. De Kutkrant geeft Cameron geen schijn van kans, in elk geval. Zonde, want heel Europa vaart er wel bij als Engeland meer dan één capabele partij zou kennen.

Kiezers vinden Cameron het leukst. De altijd serieuze Economist vindt hem het best. Zouden de conservatieven echt hun partij naaien vanwege het feit dat iemand in zijn jonge jaren jongejarendingen deed? Hoog tijd dat Engeland ook eens onze kant op gaat kijken, en normaal gaat doen over wat normaal is.

17 oktober 2005

Macht

Net als vermoedelijk de meeste mensen van mijn leeftijd, had ik tot een paar dagen geleden nog nooit gehoord van Johan Willem Beyen. Beyen werd, na een loopbaan als topman bij diverse bedrijven en instellingen (onder andere het IMF) minister van Buitenlandse Zaken in het derde kabinet Drees. Het was toen 1952, en Beyen was al een jaar of twintig dikke maatjes met koningin Juliana en prins Bernhard.

Toen Drees zijn kabinet aan het vormen was, besloten Juul en haar man zich er eens mee te bemoeien, aldus de dissertatie(*) van de hoofdredacteur van het NRC Handelsblad (over vriendjespolitiek gesproken: alleen de NRC schreef er een artikel over). Mede dankzij de bemoeienissen van het koningspaar kreeg Beyen de ministerspost.

Het voorval heeft ruim vijftig jaar geleden plaatsgevonden, maar is toch interessant. Niet omdat het ons in de gelegenheid stelt Juliana en Bernhard een trap na te geven, maar omdat het het zoveelste bewijs is van wat iedereen stiekem best weet: het koningshuis heeft macht en invloed, en is niet te beroerd die te gebruiken als dat zo uitkomt.

En dan ga je denken. Als Juliana blijkbaar niet beroerd was om haar onschendbare neus in staatszaken te steken, en een goede vriend een leuk plekje te bezorgen, hoe zit het dan met Beatrix? De vorstin die vindt dat ze de AIVD mag aansturen?

Zou Bea terughoudender zijn dan haar moeder? Ik denk van niet, maar dat is slechts een vermoeden. De oranjeklanten zullen ongetwijfeld denken dat het allemaal wel meevalt (de eeuwige rotsmoes van de koningsgezinden) maar ook zij kunnen alleen maar raden. Zou de koningin echt niet een goed woordje hebben gedaan voor Laurens-Jan Brinkhorst, nadat hij zijn dochter had uitgehuwelijkt aan Constantijn? Had het feit dat Hans van den Broek begin dit jaar Minister van Staat werd echt helemaal niets te maken met zijn dochter Mariléne, die de koninklijke familie introuwde?

Allemaal loze verdachtmakingen, gestoeld op niets anders dan een gezonde dosis wantrouwen. Helemaal waar, maar de mistige koningshuisconstructie die Nederland hanteert verspreidt nu eenmaal snel nare luchtjes. Een probleem dat we wat mij betreft zo snel mogelijk oplossen.

(*) gebruikersnaam & wachtwoord: ikniks-blog

15 oktober 2005

Oppassen (2)

Net als Iknik eerder deze week verbaas ik me over de plannen van de VVD als het om de kinderopvang gaat. Cynisch als ik ben, verdenk ik de liberalen ervan niet zozeer betrokken te zijn bij werkende moeders, maar meer met werkgevers die staan te springen om hoog opgeleide vrouwen die nu thuis een beetje met hun peuter zitten te tutten. En als die werkgevers zo graag vrouwen in de tent willen, waarom regelen zìj dan niet die opvang? Werkgevers moeten nu ook al een gebedsruimte aanleggen voor moslims, een douche voor de mensen die met de fiets komen, geventileerde bushokjes voor de rokers, dit kan er ook nog wel bij, en doet het goed bij het werven van personeel.

"Ja, nee, kan niet, da's namelijk hartstikke duur. " Helemaal niet waar, het is net zo duur als kinderen opvangen in scholen, en bovendien kunnen papa of mama sneller betrokken worden als er een keer problemen zijn. Het is vooral extra gedoe, daar hebben werkgevers geen zin in, en dus laten ze het afschuiven op de scholen, die ook geen zin in extra gedoe hebben maar wiens mening blijkbaar minder zwaar telt. En daarom komt de VVD met rare ideeën als concurrentievervalsing (een normaal kinderdagverblijf kan nooit op tegen opvang in de school) en gedwongen tewerkstelling. Alsof een moeder haar kind graag afgeeft bij een bijstandsmoeder die daar alleen maar zit omdat ze anders haar uitkering kwijt is.

Terwijl er een oplossing is die veel meer des VVD's is: liberalisering. Het grootste probleem voor de kinderopvang is het tekort aan personeel. Als je een kind wil uitpoepen en grootbrengen hoef je daar nog helemaal niets voor te kunnen. Zonder wat voor vergunning ook mag je je hele huis volgooien met arbeidsintensieve terraria met kwetsbare dieren erin. Maar als je op iemand anders zijn kind wil passen heb je een opleiding nodig van twee jaar.

Natuurlijk moeten er op een kinderdagverblijf een ter zake kundig en gediplomeerd iemand aanwezig zijn. De baas. Als je ziet hoe ouders zonder zorgen hun kind bij een twaalfjarige oppas achterlaten, is wetgeving die gemotiveerde studentes verbiedt om bij te klussen in de kinderopvang wel erg naiëf. Hetzelfde geldt voor de inrichtingseisen, die het vestigen van een opvang te duur maken. Wettelijk gezien is uw huis hoogstwaarschijnlijk niet geschikt om uw kinderen in op te voeden.

Eeuw na eeuw zijn kinderen meegesleept naar papa's werk, zelf aan het werk gezet, uitgehuwelijkt en gehuisvest in tochtige schuurtjes met een berg lekker warme mest als bedje. Zoals het een plaag betaamt zijn ze niet uit te roeien - ze worden heus wel groot. De ridicule eisen die we nu aan kinderopvang stellen zijn vooral bedoeld om moeders hun schuldgevoel af te laten kopen. Welnu: dat schuldgevoel is te duur. Ik zou ze daarom een typische VVD-oplossing aan willen raden: ga shoppen, mens.

14 oktober 2005

Wereldvoedseldag

Zondag is het Wereldvoedseldag. Voor veel mensen een ver van mijn bed show. Voedsel koop je in de supermarkt waar ze alles hebben waarvan je niet eens weet hoe het is gemaakt. Kijk maar eens naar een aflevering van Keuringsdienst van Waarde. Dan zie je hoe we voor de gek worden gehouden. Verse sinaasappelsap is puree (sinaasappels min water) uit Brazilië die in bevroren toestand hierheen wordt getransporteerd om er vervolgens weer water aan toe te voegen. En dan heb je dus vers sap vol vitamines dat voor de show in het koelvak staat. Dat de meeste ham boordevol water zit voor extra gewicht, veronderstel ik inmiddels algemeen bekend.

Maar wat geeft het. Wij hebben volop te eten. We hoeven alleen maar uit te zoeken waar we dat het goedkoopste kunnen halen. Een verre reis en een auto krijgen meer prioriteit van de Westerse mens. Maar de tafel is niet overal zo snel gedekt. De armste landen profiteren niet automatisch mee als het met de wereld beter gaat. Wereldwijd is er echt voedsel genoeg! In zestig jaar tijd is de wereldbevolking verdriedubbeld. Toch hebben we vandaag de dag 25% meer voedsel beschikbaar per hoofd van de bevolking.

De verdeling klopt dus niet. Hoe los je dat op? Niet door Robin Hood te spelen, vindt adjunct-directeur Louise O. Fresco van de Voedsel- en Landbouworganisatie FAO. Ik vind met haar dat het vooral een kwestie van koopkracht is. Je moet zorgen dat mensen zelf voor hun voedselvoorziening kunnen zorgen, door te kopen of te produceren. Helaas kun je dat niet volledig aan de vrije markt overlaten. Zelfs niet (beter gezegd: zeker niet) als je de landbouwsubsidies afschaft. Dan hebben de grote concerns vrij spel.

Hoe krom eigenlijk. In Nederland staan boeren op de achterste benen als de inkomsten tegenvallen. Ze verkopen hun grond duur of beginnen een camping. De echte liefhebbers proberen de Nederlandse consument een extra dubbeltje te laten uitgeven aan biologische producten. Ondertussen lijden meer dan achthonderd miljoen mensen honger, een miljard leeft van een dollar per dag. Honger eist in twee weken tijd net zoveel slachtoffers als de tsunami vorig jaar. Sta daar zondag maar eens bij stil.

13 oktober 2005

Oppassen

Jan de Vries is één van de meesterbreinen binnen het CDA. Het Tweede Kamerlid heeft zijn hoofd gebroken over het lerarentekort, en kwam met een geniale oplossing: leraren moeten minder vaak vrij nemen.

Op zich gaat de Kamer niet over het aantal ADV-dagen dat leraren mogen opnemen, maar dat deert onze Jan niet. Het gaat om het principe: als je zo stom bent om nu nog een kutvak als docent uit te oefenen, slik je het vast ook wel als één of ander lulletje rozenwater bedenkt dat je te veel vrije dagen hebt. En goed, er zullen nog minder nieuwe docenten bijkomen en de kwaliteit van het onderwijs zal dientengevolge dalen, maar met een kenniseconomie heeft dat natuurlijk helemaal niks te maken.

Scholen pesten is in. Zo wil het kabinet dat ouders kunnen eisen dat de school van hun kind voor naschoolse opvang zorgt. Bijstandsmoeders die vrijgesteld zijn van de sollicitatieplicht omdat ze jonge kinderen hebben, worden daar tewerkgesteld. Kan makkelijk, want ze kunnen hun koters natuurlijk gewoon meenemen.

Een probleem waar nog geen Kamerlid mee schijnt te zitten, is dat een moeder die volledig gediplomeerd is natuurlijk liever een salaris krijgt dan bijstand. En de keuze tussen onderbetaald op kindjes passen op een basisschool en een baan bij een echt kinderdagverblijf lijkt me snel gemaakt; capabele oppasmoeders zullen niet lang blijven aanmodderen bij de naschoolse opvang. En wat voor oppassers blijven er dan over? Precies. En waar worden de kinderen opgevangen van ouders wier beurs dik genoeg is voor professionele opvang? Exact. Hoe zal, kortom, de kwaliteit van de opvang zijn op basisscholen, en in welke financiële situatie zullen de ouders die er gebruik van maken verkeren? Inderdaad.

Als je bijstandsmoeders gaat pesten, blijven er minder over. Op zich is er natuurlijk niks mis mee om mensen die een uitkering ontvangen weer aan het werk te krijgen, maar als dat gebeurt door ze eerst vrij te stellen van de sollicitatieplicht en ze vervolgens te dwingen bepaald werk te doen, begint het naar Kolchozen en Vijfjarenplannen te ruiken. Bizar dat uitgerekend de VVD met een dergelijk plan komt.

11 oktober 2005

Poep in je haar

Denk niet dat Wouter Engler over van alles en nog wat schrijft: volgens zijn website schrijft hij uitsluitend "over vaste thema’s zoals onderwijs, media en de binnenlandse politiek." Dat beperkt de boel een beetje. Wouter is net afgestudeerd, en ik zie daarom af van de verleiding zijn site in de grond te boren. Ik weet zelf hoe zwaar pas afgestudeerde journalisten het hebben, en deze site is ook niet alles.

Wél een zwaktebod is zijn beslissing om dit jaar over studentenontgroeningen te schrijven. In mijn vorige column schreef ik over jaarlijkse journalistieke rituelen, en de introductieperiodes van de studentenclubs horen daarbij. Met één verschil: het interesseert niemand ene hol. Elk jaar heb je het begin van de voetbalcompetitie, en dat vinden voetbalfans leuk. En elk jaar is het weer raak bij de studentenverenigingen, de kutmarrokanen van zichzelf organiserend Nederland.

Wouter is undercover gegaan bij een ballenclubje, zoals zoveel journalisten voor hem. Zoals zoveel journalisten voor hem is hij in de zeik gezet, vernederd en heeft hij een alround nare tijd gehad. Eigen schuld, dikke bult. Als het gezellig was geweest had hij er niet over kunnen schrijven, dus eigenlijk heeft hij hoe dan ook geen recht om te klagen.

Ik heb het niet zo op dit soort journalistiek. Vanwege het journalistieke 'be neither in or out' onderga je de ontgroening toch anders dan de feutenmeute. Bovendien ben jìj niet bevangen door een brandende drang om bij een ballenclub te horen, dus stap je moeilijker over zo'n ontgroening heen. Journalisten die voortijdig wegliepen schreven in het verleden ook nog wel eens een foutje op: aan het einde van de ontgroening werd onthuld dat de 'poep' die iedereen in het haar gewreven kreeg eigenlijk natte ontbijtkoek was. Nog steeds niet het gedrag van een club waar ik graag bij zou horen, maar niet hetzelfde als poep.

Ontgroeningen gaan te ver. Dat is nou juist het hele pùnt van ontgroeningen. Iemand van 18 jaar met VWO mag in staat geacht worden zelf te kiezen wat goed voor hem is. Als jij bij een club wil die nare dingen met zijn leden uitspookt, verdien je wat mij betreft het ergste dat de ouderejaars kunnen bedenken. "Undercoverjournalist tijdens ontgroening gedwongen van geslacht veranderd en bevrucht van een drieling" - dàt zou nog eens nieuws zijn.

10 oktober 2005

Nieuwe spelling

Kranten, opiniebladen.. iedereen heeft een (overwegend negatieve) mening over de nieuwe spelling die 15 oktober 2005 bekend wordt gemaakt. Het is eigenlijk niet eens een echt nieuwe spelling die wordt geïntroduceerd, maar een aanpassing van de regels uit 1995. Daartoe had de Taalunie al in 1994 besloten. Eerst de dubbelspelling afschaffen (dwz actie en aktie zijn allebei goed) en tien jaar later de gemaakte fouten van 1995 corrigeren. De club ging er dus vanuit dat de 1995-versie vol fouten zou staan.

Nog niet alle wijzigingen zijn bekend. Zeker is al dat de tussen-n gewoon mag als het eerste deel van de samenstelling een dierennaam is en het tweede een plantkundige aanduiding (geen paardebloem, maar paardenbloem). Deze aanpassing is te danken aan de samenstellers van Heukels’ Flora en Nederlandse biologen die ongelukkig waren met de regels van 1995. Lijkt me niets mis mee, deze verandering. Verder wat verbeteringen van fouten, verfijningen van te ruime regels en het actualiseren van de woordenlijst. Ook nieuwe regels voor Engelse samenstellingen. Minder koppeltekens en spaties. Goedzo, die tekens scheppen alleen maar verwarring!

Ik vind er niets mis mee dat de taal zo nu en dan aan een kritisch onderzoek wordt onderworpen. Wat is handig, hoe gebruiken mensen de taal, welke woorden zijn erbij gekomen. Je kunt natuurlijk vernietigd spreken over “een huis waarin alleen taalkundigen willen wonen” en boeken die ineens verouderd lijken. Maar ik hoop dat scholen (ook de Pabo’s!) door de nieuwe spelling weer meer aandacht aan taal besteden. Want hoe belangrijk gemeenschappelijke taalregels zijn, merk je pas als je een brief of artikel vol fouten onder ogen krijgt.

Elsevier zou Elsevier trouwens niet zijn als ze niet hadden uitgerekend wie er verdient aan de nieuwe spelling. Verwachte inkomsten van het Groene Boekje (Sdu): circa 25 miljoen euro. De nieuwe Van Dale kost 179 euro, de nieuwe Schrijfwijzer (ook Sdu) bijna 30 euro. Natuurlijk komen er ook workshops om de nieuwe spelling onder de knie te krijgen, 350 euro voor een dag. Ben ik even blij dat ik voor mijn werk met taal bezig ben. Overigens hebben we tot augustus 2006 om de nieuwe spelling onder de knie te krijgen…

09 oktober 2005

Muzak

Hoe vaak gebeurt het niet: je loopt over straat, en de volgende woorden zingen door je hoofd: When I’m feeling blue / All I have to do / Is take a look at you / Then I’m not so blue?

Je vraagt je af hoe Phil Collins in je hoofd komt en wie hem daar gestopt heeft. Terwijl je heel hard je best doet A groovy kind of love uit je hoofd te zetten (wat alleen maar lukt als je denkt aan een lied met nog meer cerebrale zuigkracht, zodat je tegen de tijd dat je thuiskomt Ik lig op m’n kussen stil te dromen aan het neuriën bent) ga je terug in de tijd. En kom je er vroeg of laat achter dat het allemaal begon in de supermarkt.

Winkels willen namelijk dat hun klanten zich prettig voelen, en volgens een tachtig jaar oude theorie worden mensen gelukkig van drammerige kutmuziek. Effectiever dan een sprinklersysteem met besmettelijke bacteriën infecteert de geluidsinstallatie van de gemiddelde supermarkt de hoofden van klanten dag in dag uit met dieptepunten uit de geschiedenis van de popmuziek.

Want de supermarkten zijn het ergst van allemaal. Waar hippe kledingwinkels alle onhippe mensen wegjagen met snoeiharde techno (als ze echt hip zijn hebben ze een DJ die dat live doet), zweverige zaken alternativo’s lokken met zachte new-age muziek en snowboardverkopers een soundtrack hebben waar de Xtremeheid vanaf spat, hebben supermarkten eigenlijk liever geen doelgroep. Iemand heeft ooit bedacht dat het dus een goed idee is om muziek te draaien waar niemand echt een hekel aan heeft, blijkbaar zonder te beseffen dat je dan net zo goed geen muziek kunt draaien. Mensen moeten toch eten kopen, en niemand gaat naar de C1000 omdat de muziek er zo cool is. Dat is namelijk wat je krijgt als je alleen maar geluidsbehang draait.

Bij de Albert Heijn zijn ze inmiddels wakker geworden: ze gaan experimenteren met het niet draaien van kutmuziek. Ik kan niet wachten tot het experiment succesvol is, en het langzame wissen van Phil Collins uit ons gemeenschappelijke geheugen begint. Enjoy the sound of silence.

07 oktober 2005

Kikkers snuiven

Zoals filmjournalisten elk jaar naar het Filmfestival moeten om daar dronken acteurs aan te horen, zoals economie-redacties elk jaar Prinsjesdag hebben, zo hebben wetenschapsjournalisten elk jaar de Ig Nobelprijzen. En de echte Nobelprijzen, natuurlijk, maar die zijn lang niet zo interessant.

Elk jaar worden er ‘Igs’ uitgereikt aan onderzoeken die op een bijzondere, vaak lachwekkende manier opvallen. Onderzoek naar krekels die Star Wars kijken, mensen die sex hebben in een scan-apparaat, siliconen-ballen voor honden: het is lachen, gieren, brullen.

Wat nog veel grappiger is, is dat als je de punchline doorprikt, en naar de onderzoeken kijkt, er vaak wel degelijk wat nuttigs wordt gedaan. Als je onderzoek doet naar hoe de hersenen van een krekel met informatie omgaan, moet je verschillende krekels steeds dezelfde film laten kijken. Je kan zelf een tekenfilmpje maken, of je neemt Star Wars, wat je publiciteit alleen maar ten goede kan komen.

wijnkenners
Om mijn punt nog verder te verduidelijken ga ik wat dieper in op de Ig voor mijn eigen vakgebied: biologie. Kikkers scheiden, als ze gestresst zijn, geurstoffen uit. Een groep Australiërs heeft honderddertig kikkers besnuffeld en genoteerd hoe ze ruiken. Er zaten veel wijnkenners bij, omdat die goed zijn in het analyseren en omschrijven van geuren. Waarom is onderzoek naar kikkerluchtjes nuttig? Om te beginnen zijn kikkers met het blote oog vaak moeilijk uit elkaar te houden: de helft van de Nederlandse Groene Kikkers is bruin, wat verwarring met de Bruine kikker mogelijk maakt.

Ik met mijn simpele ziel verwachtte dat kikkers stinken. Als je vies ruikt word je minder snel opgegeten. Dat kikkers die in het gras leven naar gras ruiken kan ik me ook nog voorstellen: als je niet naar niets kunt ruiken is ruiken naar je omgeving een goede tweede keus om niet op te vallen. Maar waarom ruiken er kikkers naar pindakaas, vanille of gedroogde tijm?

Geur blijkt een belangrijke rol te spelen in het kikkerbestaan. Knoflookluchtjes moeten partners aanlokken – bij mensen werkt dit overigens niet, beste lezer. Angstluchtjes zorgen ervoor dat andere kikkers gaan kwaken en zo elkaar waarschuwen voor gevaar. Kikkers hebben van alles en nog wat aan hun luchtjes, en mensen kunnen er misschien van meeprofiteren. Een muggenverjager die niet zo kankerverwekkend is als DEET, nieuwe parfums, en misschien zelfs pharmaceutisch toepasbare stoffen; je kunt het allemaal vinden als je aan een kikker snuift. Zo ignoble is dat onderzoek helemaal niet.

06 oktober 2005

Telequette

Niet zo lang geleden belde ik naar Telfort vanwege een probleem met mijn abonnement. De telefonist meldde mij dat ik mijn abonnement had opgezegd, waarop ik zei dat ik dat helemaal niet had gedaan. “Oh,” zei de jongeman aan de andere kant, “dan heeft u het verkeerd doorgegeven.”

Inderdaad. Niet: “Oh, dan is er blijkbaar ergens iets fout gegaan,” of “Ach, dan staat het verkeerd in ons systeem”, maar: “Ik heb u nog nooit van mijn leven aan de lijn gehad, maar het is uw schuld.” Het was niet de laatste keer dat ik me afvroeg of het bedrijf z’n telefonisten selecteert op horkerigheid.

Ander voorbeeld:
“Goedemiddag, u spreekt met Gistron. Wij hebben u een offerte gestuurd die nog niet is betaald.”
“Dat kan kloppen. Ik heb namelijk geen offerte ontvangen.”
“Nou, dat lijkt me sterk.”

Hoezo, dat lijkt je sterk? Je hebt op de sendknop gedrukt en dus heb ik de mail ontvangen? Jullie maken geen fouten? Mailservers maken geen fouten? Spamfilters maken geen fouten? Er komt echt niets beters in die koeienkop van je op dan het equivalent van: “Nou meneer, als u het mij vraagt loopt u een potje te liegen”, ondanks het feit dat een offerteaanvraag me tot niets verplicht en het me vrij staat om jullie gewoon te vertellen dat ik me bedacht heb?

En zelfs al kan je erwtenbrein niet overweg met het idee dat mailtjes die verzonden worden niet per definitie aankomen, waarom moet je mij lastigvallen met je gemankeerde verdenkingen? Heb je me horen zeggen: “Goh, ik heb de offerte nooit ontvangen, wat is jouw visie daarop”? Nee hè? En weet je waarom dat was? Het interesseert me geen ene reet wat jou allemaal wel en niet sterk lijkt. Ik zeg dat ik de offerte niet ontvangen heb, en jij moet dan zeggen dat je hem nog eens opstuurt. Echt, er is geen kunst aan.

Dat was wat ik dacht. Wat ik zei was: “Ik zeg niet dat het jullie fout is hoor, maar ik heb hem niet ontvangen. Kunnen jullie hem nog eens sturen?” Zo’n sukkel ben ik dan ook wel weer.

05 oktober 2005

Meer apartheid, a.u.b.

In de loop van de geschiedenis heeft de mens zijn medemens de meest gruwelijke dingen aangedaan. Daar heb je een smoesje voor nodig, maar smoesjes zijn zo gevonden: Je kan mensen afmaken omdat ze te slim zijn - Pol Pot vond brildragen al aanstootgevend intellectueel. Onvruchtbaar maken omdat ze te dom zijn - Zweden had het niet zo op mongooltjes. Concentratiekampen vanwege het geloof, mensenhandel door je huidskleur. In Rwanda gingen mensen de buurman met een bijl te lijf en werden de schaamlippen van vrouwen dichtgenaaid omdat ze Hutu waren in plaats van Tutsi. Of andersom - geen hond weet het verschil, behalve Hutu's en Tutsi's, wat het geheel des te schrijnender maakt.

Wij leren onze kinderen terecht dat dit allemaal foute boel is. Discrimineren mag niet, concentratiekampen zijn fout, en schaamlippen dichtnaaien - nou ja, daar hadden we het bij mij op school nog niet over, maar het mag vast ook niet. Dingen als huidskleur, geloof en intellectuele vermogens zijn geen reden om onderscheid te maken tussen mensen.

Afgelopen maandag besefte ik ineens dat we in Nederland te ver zijn doorgeschoten in ons gelijkheidsdenken. Er is één groep die te weinig gediscrimineerd wordt in Nederland. Ik was bij een optreden van de Noorse hoempa-rockers Kaizer's Orchestra, en ik heb ongeveer de helft van hun meesterlijke show gezien. De andere helft van de tijd heb ik tegen achterhoofden aan zitten kijken, van lange mensen.

Ik ben nièt klein. Met mijn 1.74 steek ik ver boven de gemiddelde wereldburger uit. Alleen hier in Nederland is het straatbeeld geïnfecteerd met die ergerniswekkende lengte van mensen die niet het fatsoen hebben om op tijd op te houden met groeien. In plaats van daarvoor gestraft te worden met een lengtetaks (ontwerpers van treinen moeten er rekening mee houden dat er soms reuzen meereizen), werden ze tot voor kort zelfs voor hun wanstaltigheid beloond: als je langer was dan twee meter hoefde je niet in dienstplicht.

Nu ben ik een redelijk mens, en zou ik zeker niet willen pleiten voor concentratiekampen of vies gedoe met naald en draad. Ik wil gewoon een beetje meer apartheid. Aangezien het lange mensen duidelijk aan het fatsoen ontbreekt om zelf achteraan te gaan staan, moeten we daarvoor maar een barriëre inbouwen.

Bij de python in de Efteling staat zo'n pop die aangeeft dat je met een bepaalde lengte er niet inmag. Zoiets moet er komen bij Nederlandse poppodia, bioscopen, voetbalstadions etc. Kan je niet onder het Maximum Doorloophoogte bord, dan moet je in de - net zo goed uitgeruste - lange-mensen-hoek zitten of staan. Als je ziet hoe rokers overal weggetreiterd worden komen de veel aanstootgevender lange mensen hier nog goed mee weg.


Binnenkort op deze site: de Eindoplossing van het Stinkende Mensen Probleem.

Ondernemers gedupeerd

Maandag gingen politici in debat met metaalondernemers tijdens het jaarlijks Politiek Forum van de Koninklijke Metaalunie. Daar werk ik dus. Hoewel zoiets maanden van tevoren wordt geregeld, zegden op het allerlaatste moment twee politici af. Terwijl ze weten dat ze in een klein forum zitten! Het is elk jaar hetzelfde, net zoals het altijd de 'rode' partijen afzeggen (dit keer SP en PvdA). Spreken voor een andere doelgroep dan de eigen parochie spreekt hen blijkbaar niet aan. Gelukkig waren VVD, CDA en LPF wel aanwezig.

Tijdens zo'n debat staat industriebeleid centraal. Waar hebben ondernemers last van, wat kan de overheid doen om de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie te versterken. De nieuwe basisverzekering lijkt dan een zijspoor. Toch kreeg het onderwerp dit keer alle aandacht. Voor bedrijven met medewerkers in het ziekenfonds (80% van de werknemers is ziekenfonds verzekerd) heeft het nieuwe zorgstelsel nauwelijks consequenties. Maar de overige 20%, de particulier verzekerden, en de ondernemers zelf, moeten (fors) bijbetalen.

Zo betalen bedrijven met circa dertig particulier verzekerde medewerkers straks tot € 6.000,- per jaar extra. DGA’s (eigenaren van een B.V.) gaan er gemiddeld € 2.000,- per jaar op achteruit, zelfstandige ondernemers € 500,-. Het kabinet heeft de effecten van de basisverzekering op de winsten van bedrijven en de koopkracht van ondernemers duidelijk niet goed ingeschat. Ik dacht dat dit kabinet zelfstandig ondernemerschap wilde bevorderen? Fraai is dat om dan juist deze groep nu niet te compenseren.

De aanwezige Tweede-Kamerleden erkenden dat zelfstandig ondernemers er op achteruitgaan met het nieuwe zorgstelsel. Volgens hen zoekt het kabinet de compensatie in lagere AWBZ-premies en minder arboregels. Ja ja, lekker vaag. Wij verwachten dat de ondernemers, net als AOW’ers en studenten (werkende studenten gaan er zelfs twee keer op vooruit: meer studiefinanciering plus een zorgtoeslag), extra compensatie krijgen. Bijvoorbeeld door een verhoging van de zelfstandigenaftrek. Voor DGA’s moet er een lagere procentuele bijdrage zonder loonheffing gaan gelden, net als de zelfstandigen krijgen.

En nu kom maar op met jullie reacties voor/op ondernemend Nederland!

04 oktober 2005

Posters

Wie geld besteedt aan Interpolis (glashelder) doet dat helemaal zelf. Wie zijn centen uitgeeft bij de Primafoon (die trakteert) doet dat uit vrije wil. En wie een abonnement neemt op de Jan, de zoveelste glossy die vrouwen boven de dertig met een fan-tas-tisch bestaan gaat vertellen dat het helemaal niet erg is om een hersenloze winkelhoer te zijn (de site opent met een citaat uit een H&M campagne, godbetert) is daar niet toe gedwongen.

Doe je één van bovenstaande dingen, dan wordt een deel van je geld besteed aan levensgrote posters op bushokjes. Dat hoort erbij, en als het je niet bevalt kun je besluiten niet meer bij te dragen aan de behangkosten van bushaltes.

Maar voor de poster die ik vandaag zag, geldt bovenstaande niet. Vergeleken met Beau van Erven Dorens, die dankzij de plakwoede van zowel Talpa als Scarlett pasgeleden praktisch elke busreiziger aanstaarde (soms zelfs halfnaakt) is de tronie van Paul de Leeuw een verademing. Maar die tronie stond wel mooi op een poster van een publieke omroep, die het blijkbaar nodig vindt om mij erop te wijzen dat Paul de Leeuw bestaat. Net nu ik het bijna vergeten was.

Het is toch wel wat bizar: de publieke omroep wordt gefinancierd door de gemeenschap, die er niet voor kan kiezen dat niet te doen. Vervolgens gebruikt de publieke omroep een deel van dat geld om de leden van die gemeenschap over te halen toch eens te gaan kijken naar de programma’s die ze financieren. Dat klinkt alsof er wel wat strijkstokjes tussenuit kunnen.

Bij een aantal omroepen is dat al gebeurd. Die omroepen heten commercieel, en ze hanteren een ingenieus systeem waarbij programma’s met meer kijkers meer geld opleveren. Commerciële omroepen hebben dus een goede reden om reclame te maken voor hun programma’s.

Publieke omroepen die hetzelfde gaan doen als hun commerciële tegenhangers, maken misbruik van hun concurrentiepositie, en mogen wat mij betreft subiet worden opgedoekt. Kijkers trekken hoort geen doel te zijn van de publieken, en om onder andere die reden stel ik beslist geen prijs op abriposters met een levensgroot portret van Paul de Leeuw.

Er wàs er één jarig, hoera, hoera

...Dat kon je niet zien, dat waren wij. Jawel, Iknik.blogspot.com vierde dit weekend haar eerste verjaardag! Iknik had beloofd dit op te leuken met een heel speciale verjaardagspost, maar hij was te druk met waardeloze sjekkiesrokende paupert te spelen.

We vergeven het hem, want het is ten slotte zijn eigen webstek, en een verjaardag van een jaar is niet niks. De meeste blogs krijgen minder dan vijf bezoekers per dag, dus met onze miezer-cijfertjes valt het reuze mee. Sterker nog: vandaag is het ook een beetje feest, want dan krijgen we volgens Nedstat onze tienduizendste bezoeker!

Het komende jaar gaan we de grens van de twintigduizend natuurlijk veel sneller passeren, diverse prijzen winnen en onze bezoekers vergasten om groter, beter, sneller, meer. Als we ooit echt groot, rijk en beroemd worden zullen wij u, bezoekers van het eerste uur, niet vergeten.
Speciaal voor u hebben we een verjaardagscadeautje gekocht voor onze website: twee url's. We hebben het al vaker gezegd: we gaan verhuizen naar een eigen site met echte vormgeving, logootjes, overzicht een een web-adres dat een normale sterveling kan onthouden.

Welk adres? Zoals gezegd, we krijgen er twee. Ter ere van de vaakst gebruikte zoekterm om bij ons te komen hebben we kinderkutjes.nl gereserveerd. Teleurgestelde pedo's zullen worden doorgesluisd naar ons aanstaande digitale hoofdkwartier: washetmaarwat.nl. Weersta de verleiding om alvast te kijken - tot u hier wat leest is er op die adressen nog niets te zien.

02 oktober 2005

Turkije er (niet) bij

December 2004 oogstte Balkenende lof als voorzitter van de Europese Unie. Diplomatie op het hoogste niveau kwam eraan te pas voordat Turkije een protocol ondertekende waarmee het land half en half Cyprus erkent. Dat was een voorwaarde om 3 oktober 2005 de toetredingsonderhandelingen met Turkije te beginnen. Doel is volledig lidmaatschap van de EU, al sluiten de huidige lidstaten andere mogelijkheden niet uit.

Turkije is een lastig geval. Het land, dat bij toetreding meteen het grootste én het armste EU-land zal zijn en sterk afwijkende achtergrond heeft, zal als volledig lid een zware stem in de besluitvorming krijgen. Mede daarom lopen de gemoederen hoog op. De regeringsleiders van de EU-landen willen op zijn minst dat Turkije de toetredingseisen serieus neemt. Zo moet land (net als elke EU-gegadigde) de tienduizenden pagina’s EU-wetgeving in de eigen wetgeving verwerken. Als aanvullende eisen moeten de Turken hun strafwetgeving en hun rechtspraak moderniseren. De vervolging tegen schrijver Orhan Pamuk wegens ‘publieke belastering van de Turkse identiteit’ laat zien dat er nog héél veel werk aan de winkel is. Evenals de ontkenning van overheidswandaden uit het verleden, zoals de moord op Armeense Turken in 1915-1916. Nationalisme is ook springlevend in het deels Aziatische land. Zo treedt de overheid – met goedkeuring van de bevolking – hard op tegen minderheidsbewegingen als de Koerdische PKK. Diezelfde overheid heeft overigens wel een herdruk van ‘Mein Kampf’ verboden; het boek werd teveel verkocht. Tot slot heeft Turkije grote moeite zijn havens en luchthavens te openen voor Cypriotische schepen en vliegtuigen, zoals de EU wil.

Ankara lijkt vooral naar het lidmaatschap te streven vanwege economische voordelen. Aan een politieke unie hebben de Turken een broertje dood. Nu ben ik evenmin een groot fan van alsmaar verdergaande politieke integratie, maar je collega-lidstaten erkennen is toch het minste wat je moet doen. Als zelfs dat al moeizaam gaat… Daarom is het voorstel van Wilders niet eens zo gek. Laten we een debat houden over de vraag of Turkije wel lid moet worden van de Europese Unie. Niet nationaal, maar in alle EU-landen. En dan met de lessen geleerd van het referendum over de Europese Grondwet. Dus: goede informatie van de overheden en tijdig beginnen met het debat.

Overigens blijkt uit het onderzoek ‘Europese Tijden’ van het CPB dat slechts 35% van de Nederlanders vindt dat Turkije nooit lid mag worden van de Europese Unie. Zeg nooit nooit, maar voorlopig hoor ik bij die minderheid.