28 juni 2006

Maurice de Hond en de stinkende rechtzaken

Weet je wat, ik val met de deur in huis: het idee dat een moordzaak herzien zou worden alleen maar omdat een Bekende Nederlander zich ermee bemoeit, bevalt me voor geen meter. Helemaal niet als de BN'er Maurice de Hond is.

Maar toch. Wie de ontwikkelingen in de Deventer moordzaak een beetje heeft gevolgd, weet dat de boel stinkt, zelfs nadat Ernest Louwes twee keer is veroordeeld. Mocht hij ooit onschuldig blijken, dan hebben we het over een gerechtelijke dwaling waarbij de Puttense moordzaak verbleekt.

Tijdens het eerste proces werd er zo geblunderd (pdf), dat het moeite kost om te geloven dat dat geen doorgestoken kaart was. De veroordeling werd gebaseerd op een gevonden mes dat onmogelijk het moordwapen kon zijn, een geurproef waar niks van klopte en GSM-gegevens waaruit onterecht werd geconcludeerd dat Louwes loog over zijn alibi. Het OM had het over moord met voorbedachten rade in plaats van doodslag, zonder te motiveren waarom het die weinig voor de hand liggende conclusie trok. Het Hof in Arnhem vond het prima: Louwes was schuldig beyond reasonable doubt.

Toen kwam de cassatie. De schandalige eerste veroordeling werd verwezen naar de prullenmand (natuurlijk zonder dat de verantwoordelijken bij het OM werden ontslagen, laat staan dat ze werden vervolgd) maar in de tussentijd was er, hoe toevallig, nieuw bewijsmateriaal ontdekt. DNA dit keer, het toverstokje van de forensische wetenschap. De Hoge Raad besliste dat het Arnhemse Hof Louwes terecht had veroordeeld. Maar ook de DNA-sporen zijn dubieus.

Op geenonschuldigenvast.nl wordt partij gekozen: Louwes mag uitgebreid zijn verhaal doen, terwijl verdachte Michaël zo zwart mogelijk wordt gemaakt door mogelijke bewijzen op één hoop te gooien met verdachtmakingen en insinuaties. Maar het feit blijft dat de Deventer moordzaak meurt als een oordeel. En dat het OM voor de zoveelste keer de indruk wekt een kliek te zijn zonder zelfreinigend vermogen, die het eigen gelijk belangrijker vindt dan waarheidsvinding.

Terecht of niet, die beeldvorming alleen al is een slechte ontwikkeling. Hoewel rechtspraak geen democratie is, en ik Maurice z’n gelijk niet gun, heeft het OM in de Wittenbergzaak maar één optie: in het openbaar verantwoording afleggen.

5 Reacties:

Blogger Bart Braun zei...

'De Hond bijt door in Deventer moordzaak'. Au. Mijn eindredacteur zou me met de zweep geven als ik zoiets boven mijn stuk durfde te zetten.

28 juni 2006 om 14:28  
Blogger Iknik zei...

Nou, in dit geval is het niet zo simpel. Tijdens het eerste proces was er geen sprake van dat alle bewijzen in de richting van Louwes wezen. Het motief dat het OM hem toedichtte was heel vreemd, en de bewijzen waren flinterdun.

Wat de rechter tijdens de herziening had moeten zeggen was: "We hebben een novum (het DNA-spoor) en aangezien de rest van de bewijsvoering helemaal nergens over ging, moet het proces over." (dat is namelijk het idee van cassatie). Het is niet de bedoeling dat geld van de samenleving wordt gespendeerd aan het aantonen DAT iemand schuldig is, maar aan het uitzoeken OF iemand schuldig is. Dat dat nog wel eens verkeerd gaat, moge na André de V., de Puttense moordzaak en de Schiedammer parkmoord wel duidelijk zijn.

Ik weet niet of Louwes de weduwe Wittenberg heeft vermoord, en dat is hier niet eens het belangrijkste. Waar het om gaat is dat zijn schuld niet bewezen is, zelfs geen 90 procent.

En ja, ook ik heb een hekel aan Maurice de Hond.

28 juni 2006 om 19:49  
Blogger Iknik zei...

Nou, zoals heel veel mensen vind ik al jaren dat de Deventer moordzaak stinkt, want er is het nodige over geschreven. Omdat het bewijsmateriaal tijdens het eerste proces op geen enkele manier overtuigend was, en het echt ongelofelijk is dat dat in de hele keten van rechercheurs naar onderzoeksleiders naar de officier van justitie naar de rechter overeind kon blijven. Er is meer dan genoeg informatie over te vinden, ook als je de site van De Hond (wijselijk) vermijdt.

Zoiets schaadt het vertrouwen van de burger in het justitieel apparaat, en het OM moet zich dat aantrekken door zich in het openbaar te verantwoorden. Dat doet het niet, integendeel, het stelt zich op als een arrogant instituut dat iets te verbergen heeft. Goed, De Hond maakt het sappiger dan het is, maar dat kan alleen maar omdat het OM hem munitie blijft geven.

Overigens heb ik cassatie en hoger beroep inderdaad door elkaar gehaald.

29 juni 2006 om 15:44  
Blogger Iknik zei...

De kwaliteitskranten hebben hun artikelen allemaal in het voor niet-abonnees ontoegankelijke archief staan, maar dit is ook wel een aardige:

http://www.destentor.nl/dossiers/deventer/zaakwittenberg/

Geen kwaliteitskrant, maar omdat het voornamelijk nieuwberichten zijn is het ook niet meteen waardeloos.

En nog dit: het is niet alsof De Hond toevallig een zaak heeft gepakt die hem leuk leek. De Deventer moordzaak wordt al een jaar of vijf, zes, beschouwd als één van de meest dubieuze rechtzaken van de afgelopen twintig jaar. Als dat niet op de één of andere manier wordt afgerond, blijven mensen ermee rondlopen. Dat moet je als OM niet willen.

29 juni 2006 om 16:16  
Blogger Iknik zei...

De berichtgeving zal daar zeker een rol bij spelen, en ik denk ook dat het te maken heeft met het feit dat mensen veel minder vatbaar zijn voor autoriteitsargumenten. Waardoor ze nu argwaan hebben, terwijl men vijftig jaar geleden misschien zoiets zou hebben van: "Ach, het OM heeft onderzoek gedaan, dus dat zal heus wel in orde zijn".

Ik vind dat niet per se een slechte ontwikkeling. Maar het OM moet wel een manier zoeken om mee te veranderen. Het is niet per definitie onredelijk om van het OM te eisen dat het zijn beslissingen vaker en beter toelicht dan nu het geval is. Natuurlijk moet daarbij rekening gehouden worden met de rechten van verdachten, en kan daarom niet altijd alles worden uitgelegd, maar ik denk wel dat het OM een stuk opener kan worden zonder meteen de principes van de rechtstaat te schenden.

30 juni 2006 om 13:43  

Een reactie posten

<< Home