18 oktober 2004

Oorlog

Soldaten horen zich aan wetten te houden. Landen die niet in oorlog zijn, hebben niet zomaar de luxe om vanuit hun comfortabele positie te oordelen over mensen die zich misdragen in oorlogsgebied, ze hebben de plicht om dat te doen. Mensen die genoeg tijd, gelegenheid en hersens bezitten om een fatsoenlijke afweging te kunnen maken zijn zowel in geografisch als in historisch opzicht zeldzaam. Zeggen dat sommige dingen nu eenmaal gebeuren in een oorlog is onverschillig, en onverschilligheid zou in tijden en plaatsen van overvloed een doodzonde moeten zijn.

Eric O. is vrijgesproken, en voor zover ik begrijp terecht. De militaire rechtbank achtte niet bewezen dat de marinier de geweldsinstructie had overtreden en dan is vrijspraak de logische conclusie. En als het OM enigzins gevoel heeft voor public relations, volgt er geen hoger beroep. Blijft de vraag of ze bij het OM wel weten wat PR betekent. De manier waarop Eric O.’s arrestatie eind vorig jaar plaatsvond, kon niet door de beugel: hij werd nog net niet bij voorbaat schuldig verklaard, en de aanklacht (moord, doodslag of dood door schuld) was veel te voorbarig.

Zelfs als je tegen Nederlandse deelname aan de Irakoorlog bent, kun je toch moeilijk tegen de Nederlandse soldaten zijn. Hoewel hun opvatting van vaderlandsliefde de mijne niet is, zitten ze wel in Irak om mijn land te dienen. De keuze om soldaat te worden zal ik niet snel maken, maar de meeste Nederlandse soldaten die in Irak hun leven wagen doen dat met motieven die je nobel zou kunnen noemen.

Ik denk dat dat de oorzaak is voor het gevoel van onrechtvaardigheid dat bij veel mensen leefde toen Eric O. werd aangeklaagd. Je kunt als land soldaten naar overzee sturen en het is een ontzettend goede zaak om niet te tolereren dat ze zich daar misdragen, maar ze verdienen wél het voordeel van de twijfel. Het OM mag soldaten aanklagen als ze verdacht worden van schending van het oorlogsrecht, maar moet daarbij beseffen dat het op eieren loopt. Een zachte hand in plaats van de botte bijl zou het OM een boel imagoschade hebben bespaard.