Patent

Stel je voor: je schrijft een boek. Het speelt op Aarde, maar in de toekomst. Regeringen hebben zichzelf overbodig gemaakt door hun taken uit te besteden aan een kleine groep gigantische multinationals die in feite de dienst uitmaken en iedere starter die zich eventueel zou kunnen ontwikkelen tot een serieuze concurrent de markt uitdrukken.

Maandenlang ben je aan het schrijven, vaak tot diep in de nacht. Je wordt opgezogen in je eigen verhaal, je houdt ervan, je haat het, je bloedt, zweet en traant en eindelijk heb je een manuscript. Je gaat een uitgever zoeken, maar wat blijkt? De verhaallijn is al gepantenteerd door HAL, een multinationale uitgever die jaarlijks miljarden dollars omzet.

Je belt met de juridische afdeling van het bedrijf, en krijgt te horen: “U vindt het oneerlijk? Wel, u kunt ons natuurlijk altijd voor de rechter slepen,” waarop de telefonist in de lach schiet. HALs juridische afdeling telt meer werknemers dan er woorden in jouw manuscript staan. Je voelt je machteloos, en speelt met het idee er een boek over te schrijven. Maar daar had HAL al rekening mee gehouden.

Boeken worden gelukkig beschermd door auteursrecht, niet door patenten die voor een gewone sterveling onbetaalbaar zijn. Dat betekent dat veel verhalen op elkaar lijken maar het betekent ook dat elke sloeber die een boek schrijft een eerlijke kans krijgt om zijn eigen werk te verkopen.

Software wordt ook beschermd door het auteursrecht. Dat betekent dat er veel gelijksoortige software is, maar het betekent ook dat de softwaremarkt niet in de klauwen van hebzuchtige multinationals valt. Softwarepatenten zouden betekenen dat grote en rijke bedrijven groter en rijker worden omdat ze met hun patentjes komen zwaaien zodra ze een concurrent ruiken. Het aantal keuzemogelijkheden voor de consument zou afnemen, en de prijs zou toenemen.

Het is niet goed voor de markt, het is niet goed voor de mensen. Er is geen enkele reden om voor softwarepatenten te zijn, behalve als je er zelf beter van wordt. Wat dat zegt over de Europese Raad van Ministers (waaronder Laurens-Jan Brinkhorst) die het idee van softwarepatenten steunt, mogen de lezers zelf bedenken.