Burgemeester

Arme Balkenende. Het leek zo’n mooie deal: in ruil voor één serieuze ministerspost, een staatssecretaris en een speelhoek voor Thom de Graaf kregen hij en Gerrit 77 zetels, genoeg voor een kabinet. De invoering van de gekozen burgemeester was een offer dat hij nog wel op kon brengen, en de rest van de tijd zou Thom wat met het kiesstelsel fröbelen.

Maar de gekozen burgemeester ontpopt zich als een heuse splijtzwam. Hans Wiegel, nog steeds verreweg de beste politicus van dit land, sprak zich uit tegen een te snelle invoering. Hij staat hiermee tegenover Van Aartsen, die, mocht het tot een confrontatie komen, geen partij is voor de Machiavelli van de VVD, en Gerrit Zalm, die zijn beste tijd gehad heeft.

De Eerste-Kamerfractie van de PvdA wil tegen gaan stemmen, en dat zou betekenen dat de benodigde tweederde meerderheid er niet gaat komen, Balkenende had al eens geopperd het iets langzamer aan te doen en tot overmaat van ramp hebben D’66-ers Van Ham (Tweede Kamer) en Schuyer (Eerste Kamer) ook op- en aanmerkingen op het plan.

Het zijn geen makkelijke tijden voor De Graaf, maar hij heeft het er ook zelf naar gemaakt. De gekozen burgemeester moet en zal in 2006 worden ingevoerd, alsof er iets verschrikkelijks gebeurt als het wat langer duurt. Hij heeft geen poot om op te staan: alle regeringspartijen zijn verdeeld, er zijn vier oppositiepartijen die gemeten naar aantal zetels meer recht van spreken hebben dan D’66 en volgens vriend Maurice is ook het volk verdeeld.

Jan-Peter zal misschien iets minder lekker slapen. Aan de andere kant, over zijn kabinet hoeft hij zich weinig zorgen te maken: D’66 is een partij die, als het puntje bij het paaltje komt, overschakelt op realpolitik. Er zal wat geblaft, gegromd en gemokt worden, en wie weet slaan Thom en Boris eens driftig met de vuist op tafel. Maar na wat snoepgoed en een aai over de bol zullen de sociaal-liberalen uiteindelijk weer braaf opzitten en pootjes geven. Want wat kun je anders, met een kunstgebit en zonder ruggengraat?