Ongecijferd

Journalisten zijn net mensen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld niet rekenen. De Amerikaanse wiskundige John Allen Paulos had daar een woord voor: innumeracy. In de Trouw van vandaag een mooi voorbeeld (niet online).

'In Italië is het witte poeder niet aan te slepen: 97% van de bankbiljetten bevat sporen van cocaïne. In Milaan heeft één op de tien mensen wel eens coke gebruikt.'

Dan wordt er flink gesnuffeld in Italië. Stel dat die één op tien het landelijk gemiddelde is, en dat er tien bankbiljetten per Italiaan zijn. Als al die gebruikers vijftig keer hebben gesnoven, dan hebben ze de helft van alle bankbiljetten besmet met Boliviaans marcheerpoeder.

Na nog eens vijftig keer snuiven, hebben ze niet honderd procent van alle biljetten vies gemaakt, maar slechts 75%. Ze hebben nu immers 50% kans om een al gebruikt biljet te pakken.* Om op 97% te komen, moet de gemiddelde Italiaan die 'wel eens coke heeft gebruikt', sinds de invoering van de euro elke week tenminste één keer hebben gesnoven. Elke individuele gebruiker moet dan ook telkens een nieuw biljet pakken. Misschien uit hygiënische overwegingen? Je wilt per slot van rekening niet ongezond bezig zijn als je elke week aan de coke zit.

De werkelijke verklaring is een stuk prozaïscher: coke geeft af. Via portemonnees kan een gebruikt biljet een heleboel andere briefjes besmetten. Maar ja, om zo'n verklaring te zoeken moet je wel eerst een hele minuut rekenen. Misschien niet de meest gecijferde krant van Nederland, die Trouw.