23 oktober 2004

Universiteit

Universiteiten in Nederland worden over het algemeen bestuurd door bestuurders. Dat is vervelend, want Nederlandse bestuurders willen nog wel eens vreemde opvattingen hebben over prioriteiten en verbanden.

Hier in Utrecht wordt bezuinigd op personeel en op abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften, terwijl niet zo heel lang geleden een peperdure bibliotheek werd opgeleverd. Bestuurders willen nog wel eens beweren dat die twee zaken niets met elkaar te maken hebben, alsof het één wordt gefinancierd met appels en het andere met peren.

Het is heel vreemd om in de eenentwintigste eeuw zoveel geld te steken in een bibliotheek, terwijl in ieder geval bètastudenten en –onderzoekers hun informatie vooral van internet halen. En omdat het geld dat in de bieb is gestoken niet aan abonnementen is uitgegeven, wordt het alleen maar moeilijker om aan informatie te komen. Ik snap best dat de universiteit zijn boeken ergens kwijt moet, maar het ultrahippe prestigeproject dat daar nu voor gebouwd is, is geldverspilling.

Maar Utrecht staat niet alleen waar het gaat om vreemd beleid. De universiteitsvereniging VSNU vindt dat promovendi, afgestudeerden die verder gaan met onderzoek om te promoveren tot dr. of ir., best voor een beurs kunnen werken in plaats van voor een salaris. In het buitenland is dat vaak al gebruikelijk, is een mantra dat Nederlandse bestuurders eigenlijk altijd in de mond nemen als ze geen betere argumenten hebben.

Promoveren is gewoon een negen-tot-vijf baan, en de vooroordelen die bestaan over studenten (en die lang niet altijd even onwaar zijn) gaan over het algemeen niet op voor deze onderzoekers. Ze werken fulltime, en hebben dus recht op een CAO en een salaris. Dat universiteiten van die constructie afwillen omdat het de onderzoekers alleen maar vervelende rechten geeft, is begrijpelijk, maar vrij asociaal.

De universiteitsvereniging VSNU zegt meer flexibiliteit te willen. Dat is vreemd: de promovendusconstructie aanpassen omdat het buitenland dat ook doet, is juist uitermate inflexibel. Nederlandse promovendi gewoon als Nederlandse werknemers behandelen en proberen dit stelsel in het Europese onderwijsstelsel te passen, dat vergt pas echte flexibiliteit.