Identificatieplicht (2)

Ik heb onlangs nog een overtreding begaan. Tijdens nieuwjaarsnacht liep ik zonder paspoort over straat. Stel dat een politieagent had gevonden dat hij een goede reden had om mij naar mijn paspoort te vragen, dan had ik vijftig euro moeten lappen. In het tijdperk van pin en telebankieren lopen nog maar weinig mensen met zulke bedragen op zak, ik ook niet. Ik had dus niet mijn boete kunnen betalen en zou dus de cel in zijn gegooid.

Op het moment kwam het me niet als realistisch over, maar dit is dus precies wat er is gebeurd met een drietal jongeren uit het Brabantse Veen. De plaatselijke politie had problemen gehad met opgeschoten jongeren, en besloot de toen net een paar uur geldige legitimatieplicht te gaan handhaven. De eerste die zij tegenkwamen zou de pik zijn, want natuurlijk had niemand die nacht zijn paspoort bij zich. En het Veense drietal was de pik, ook al hadden ze niets met de eerdere problemen te maken. De jongste van de drie was veertien jaar oud en heeft zeveneneenhalf uur in de cel gezeten, zonder dat ze haar ouders mocht bellen. De andere twee zaten tien uur vast.

Als er een rechtzaak van komt, waar ik vurig op hoop, zullen de drie waarschijnlijk een schadevergoeding krijgen. De politie mag, zoals gezegd, niet zomaar om paspoorten vragen, ze moeten een reden hebben. Ik betwijfel of ‘iemand van jouw leeftijd zat hier een uur eerder te kutten met vuurwerk’ door de rechter als geldige reden zal worden aangemerkt.

Dat zou mij echter niet gerust stellen. Eerder deze week hield ik een pleidooi voor meer burgerlijke betrokkenheid, en nu wordt ik meteen met mijn woorden geconfronteerd. De identificatieplicht bombardeert iedereen op straat tot verdachte, en geeft de politie zelfs de mogelijkheid om mensen die helemaal niets hebben gedaan urenlang de cel in te gooien. De overheid heeft op geen enkele manier de moeite genomen om uit te leggen hoe deze wet de veiligheid in Nederland gaat verbeteren, en ik betwijfel nog steeds of zij dat wel zal doen.

Ik wist dat deze wet eraan zat te komen, actiegroepen trokken aan de bel, er waren demonstraties waar ik niet ben geweest. Zelfs een e-mailtje naar leden van kamercommissie kon er niet vanaf. Ik stond erbij en ik keek ernaar, net zoals miljoenen Nederlanders met mij. Ik zou op willen roepen tot drie minuten schaamte voor de jongeren uit Veen.