Boeren

Stel: je hebt een bedrijf. Je fabriceert dingen waar weliswaar veel vraag naar is, maar die in Nederland met geen mogelijkheid zo goedkoop te produceren zijn als elders. Je investeert in betere, snellere apparatuur, je innoveert, je doet er alles aan om de kosten te minimaliseren. En nog maak je praktisch geen winst. Dit is een notendop hoe de meeste boerenbedrijven in Nederland er voor staan.

Om de één of andere, mij volslagen onduidelijke reden, weigert de politiek al jaren er iets aan te doen. Terwijl zorg, sociale zekerheid en onderwijs onder het mom van efficiency worden uitgekleed, rept niemand over de landbouw. Goed, Veerman uitgezonderd, maar die wordt er dan ook voor betaald. En zelfs zijn ideeën getuigen over het algemeen van weinig vernieuwingsdrift.

Voor landbouw zoals die nu bedreven wordt, is geen plaats in Nederland. Omdat we zo dicht op elkaar zitten, is de grond zo duur dat je alleen een beetje geld kunt verdienen als je je beesten heel dicht opeen pakt. Maar iedereen die wel eens bij een varkensfabriek in de buurt is geweest, weet dat de stank in de wijde omtrek niet te harden is. En dat terwijl ook de moderne bio-industrie in Nederland landen als Polen nauwelijks partij kan bieden.

Maar de boeren hoeven echt niet weg uit ons land. Het “authentieke” boerenlandschap is cultuurgoed, en bovendien trekt het toeristen. Die zien wel liever een paar koeien die vredig aan het herkauwen zijn en wat wroetende varkens dan een aluminium gedrocht waar af en toe wat geloei of geknor uit komt. Biologische landbouw kan zorgen dat de fietsende dagjesmensen het uitzicht krijgen dat ze wensen.

Bovendien, als Nederland zichzelf in de markt zet als dé producent van biologische producten, een specialistisch luxeproduct, zou zelfs daarmee misschien wel meer geld te verdienen zijn dan nu met de smakeloze, goedkope speklapjes.

Boeren hebben toekomst, in de rol van landschapsbeheerder annex biologische boer, betaald door de overheid met de inkomsten van vlees en zuivel als bijverdiensten. Het lijkt me beter dan het alternatief: geen boeren meer. De bio-industrie heeft in ons land zijn langste tijd wel gehad.