Haastklus

De gekozen burgemeester zit eraan te komen. En snel ook, want Thom de Graaf heeft haast. Tijdens de vorige verkiezingen scheelde het maar een haartje of D’66 had de wens van de kiezer moeten respecteren, door plaats te nemen in de oppositiebanken. Gelukkig voor Lijst Stopverf besloten JP en Gerrit uiteindelijk alsnog de joker in te zetten, maar zoveel mazzel zullen de sociaal-liberalen niet nog eens hebben. Dus de ideeën die in 2003 nauwelijks stemmen opleverden, moeten erdoor gejast worden voordat het electoraat de kans krijgt D’66 uit haar lijden te verlossen.

(Ja, ik weet dat ik ze flink aanpak. Maar dat D’66 nu het in dit kabinet zit ineens principiële bezwaren heeft tegen woordbreuk –voor die tijd toch zo’n beetje het handelsmerk van de partij- voelt als verraad. En het zou best eens kunnen zijn dat het zo voelt omdat het in feite ook zo is.)

Van allebei de plannen die De Graaf in de pijplijn heeft zitten, is de gekozen burgemeester de minst idiote. Maar dat komt voornamelijk door het feit dat zijn andere plan (hervorming van het kiesstelsel, waar ik nog wel enkele columns aan zal wijden) zo volslagen debiel is.

Wie eens goed naar het politieke landschap in Nederland kijkt, zal al snel tot de conclusie komen dat in de meeste gemeentes geen enkele burgemeesterskandidaat meer dan de helft van de stemmen zal krijgen. Een tweede ronde, waarin de twee overgebleven kandidaten met elkaar strijden, verandert helemaal niets aan het feit dat geen van beiden de steun van de meerderheid van de kiezers heeft.

En dat terwijl de burgemeester wel meer macht zou moeten krijgen: hoezo democratischer? Waarom kan hij of zij niet op dezelfde manier benoemd worden als de premier? De burgemeester wordt gekozen door een coalitie van partijen die samen een meerderheid hebben in de gemeenteraad, en het college van B&W heeft de macht. Dat is niet ideaal, maar een coalitie die de meerderheid van de stemmen vertegenwoordigt is nog altijd democratischer dan een burgemeester die bijna per definitie wordt gesteund door een minderheid van de bevolking.