Mosterdgas

Het is altijd lastig om een onderwerp voor een column te bedenken. Des te blijer ben ik als lezers de onderwerpen aandragen, ook al omdat dat betekent dat we lezers hebben.

Frans van Anraat is een Nederlandse zakenman. Hij staat terecht wegens het leveren van chemicaliën aan Saddam Hoessein. Niet alleen omdat hij de goedjes leverde terwijl dat verboden was, maar ook wegens medeplichtigheid aan genocide: het mosterdgas dat in 1988 werd gebruikt voor het bombardement op het Koerdische Halabja, waarbij 5.000 mensen omkwamen, was gemaakt met de door Van Anraat geleverde grondstof Thiodiglycol (TDL).

Van Anraat zegt niet geweten te hebben waar Saddam de bestelde TDL voor wilde gaan gebruiken. Dat geloof ik best: als ik de stoffen aan de Irakese leider had verkocht, zou ik dolgraag niet willen weten wat hij ermee wilde gaan doen. TDL kent vele vreedzame toepassingen in de chemische industrie, en het laatste dat ik zou willen horen zou zijn dat de gestoorde tiran aan wie ik leverde (en die al eens mosterdgas had gebruikt in de Iranoorlog) mijn spul wilde gaan gebruiken om mosterdgas mee te maken.

Het OM beweert dat de zakenman tot zeker drie maanden nà Halabja bleef leveren aan de Irakese dictator, en alleen dat lijkt me al voldoende reden om hem de rest van zijn leven in een tochtige kerker door te laten brengen.

En als Van Anraat redelijkerwijs had kunnen weten dat Saddam het TDL ging gebruiken om mosterdgas mee te maken, dan is hij medeplichtig aan de slachting in Halabja – zelfs als zou blijken dat het mosterdgas was gemaakt met TDL dat door iemand anders was geleverd. Hij zal flink winst hebben gemaakt op het spul, en een zakenman weet dat flinke winst alleen wordt gemaakt als er flinke risico’s worden genomen. Van Anraat heeft hoog ingezet, en verloren.

Het enige dat steekt, is de ongelijkheid. De mensen die Saddam wapens verkochten voordat hij een vijand van Amerika werd, zijn niet minder schuldig dan Van Anraat. Dat de Nederlander zijn verdiende loon krijgt, is niet onrechtvaardig. Dat er veel meer schuldigen zijn die vrijuit gaan, wél.