Pesten

Afgelopen weekend zat ik in de trein. Omdat de OV-jaarkaart tussen 16 juli en 16 augustus geen recht geeft op gratis reizen maar wel op korting, had ik een kaartje met reductie gekocht. Net als een andere reiziger, die een paar stoelen verderop zat.

Toen de conducteur langskwam, gaf de reiziger hem het kaartje, en ging hij vervolgens op zoek naar zijn OV-kaart. Tot zijn schrik ontdekte hij dat hij die vergeten was. Dat betekende fors bijbetalen (Nederland is zo’n beetje het enige land waar een kaartje kopen in de trein idioot veel duurder is dan bij de automaat of aan het loket; de NS verdient waarschijnlijk een leuk centje bij dankzij nietsvermoedende buitenlandse toeristen die met de trein reizen) maar hij had niet genoeg geld op zak.

De conducteur vroeg de arme reiziger vervolgens om zijn identiteitsbewijs, maar helaas: ook dat had hij niet bij zich. Het gevolg: een dubbele boete. Het kan natuurlijk dat de reiziger een adres opgaf dat helemaal het zijne niet was, en in dat geval zou gerechtigheid alsnog geschied zijn. Ik had echter de indruk dat het hier ging om een gezagsgetrouwe burger die van zijn ouders had geleerd dat liegen stout is, en dat de boete binnenkort bij hem op de mat valt.

Afgelopen halfjaar zijn er 34.000 boetes uitgedeeld aan mensen die geen identiteitsbewijs bij zich hadden, ongetwijfeld vooral aan fietsers zonder licht en mensen die door rood liepen. Als het opmaken van proces-verbaal gemiddeld vijf minuten duurt, zijn daar meer dan 2.800 manuren in gaan zitten. Dat is een agent met een 40-urige werkweek die 16 maanden lang niets anders doet dan bonnen schrijven voor mensen zonder identiteitsbewijs.

Of deze pesterij ook nog nut heeft, weten we over drie jaar. De identificatieplicht wordt namelijk pas geëvalueerd in 2008, als de regering Balkenende niet meer bestaat. Ik durf de uitkomst te voorspellen: de identificatieplicht heeft weinig tot geen nut, en de nieuwe regering, die tot 2012 toch wel bezig zal zijn met het opruimen van de troep die Balkenende en consorten hebben achtergelaten, haalt een streep door de onnodige en irritante ID-plicht.