26 september 2005

R2P

Een vlekkentovenaar, reinigingsmiddel tegen dictaturen. Ko Colijn (in Vrij Nederland) is positief over de introductie van R2P. De afkorting staat voor responsibility to protect, ofwel: het recht van de Verenigde Naties om in te grijpen als tirannen zich in eigen land schuldig maken aan volkerenmoord, etnische schoonmaak en misdaden tegen de menselijkheid. Colijn vindt het jammer dat dit succes van de VN-top in New York – “dé doorbraak van de 21e eeuw” – totaal over het hoofd is gezien door de media.

De tekst van het voorstel is met de grootste omzichtigheid tot stand gekomen. In plaats van de verouderde regime change schrijven we human security. Veiligheid gaat over staten, maar óók over onderdanen. Als staten die veiligheid van hun mensen niet kunnen garanderen, dan verschuift de verantwoordelijkheid naar de internationale gemeenschap. De term humanitaire interventie wordt vervangen door protectie. Om het verschil aan te geven met het werk van NGO’s. Verder ligt de beslissing om in te grijpen niet langer exclusief bij de Veiligheidsraad, zelfs niet bij de 191 kibbelende staten van de VN als geheel. Vanaf vorige week mag ook de NAVO of zelfs de EU beslissen over gewapend ingrijpen.

Ik begrijp Colijn’s enthousiasme niet. Natuurlijk wil ook ik een wereld waarin staten en volken vredelievend samenleven in plaats van elkaar uit te moorden. En ik erken ook dat Srebrenica wellicht voorkomen had kunnen worden als de VN krachtiger had opgetreden. Maar vaak verergert het middel de kwaal alleen maar. Kijk naar Irak. De dictator is weg, nieuwe dictators profileren zich en de aanhang van het islamfundamentalisme groeit met de dag.

Zondag was Francis Fukuyama te gast in Buitenhof. Eerst voorstander van de oorlog in Irak, nu tegen. Het einde maken aan de ene tiran betekent vaak het (al dan niet expliciet) steunen van andere groepen. ‘Buitenstaanders’ kunnen een land wel helpen bij het opzetten van democratische structuren, maar het overige moeten ze zelf doen, meent hij. Steun aan bepaalde groepen of leiders moeten we voorkomen. “Zelfs als dan islamfundamentalisten aan de macht komen?”, vroeg Rob Trip. Fukuyama: “Dat risico moeten we nemen.”

2 Reacties:

Anonymous Anoniem zei...

Tegenover het voorbeeld van Irak staat het voorbeeld van Cambodja. Voor de jongeren onder u: Cambodja was druk bezig zichzelf te vernietigen tijdens een bizarre kruising van een burgeroorlog en communistische doe-het-zelf-genocide. In vier jaar tijd is meer dan een kwart van de bevolking uitgeroeid. De hele wereld wist ervan, keek ernaar, en greep niet in, want dat zou betekenen dat ze zich moesten bemoeien met een interne aangelegenheid. Nadat Rode Khmer begonnen te plunderen in Vietnam, viel dat laatste land Cambodja binnen, en verjoeg de regering. Dat was een vooruitgang, maar de Vietnamese stromannen die toen aan de macht kwamen was niet bepaald alles. Pas in de jaren negentig kon de VN daar orde herstellen.

Je zou heel gerechtvaardigd zijn als je zegt dat de internationale gemeenschap Cambodja keihard heeft laten stikken, en veel eerder haar verantwoordelijkheid had moeten nemen.

26 september 2005 om 15:01  
Anonymous Anoniem zei...

Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.

26 september 2005 om 15:01  

Een reactie posten

<< Home